Szkło jest zimne i kruche – ale czy musi być jedynym przeziernym materiałem w domu? Dzięki przezroczystemu drewnu z balsy impregnowanej żywicą PMMA powstają okna i świetliki, które przepuszczają 80 % światła, równomiernie je rozpraszają i izolują trzykrotnie lepiej niż szyba potrójna. Delignifikowane panele z ultralekkiego drewna ważą zaledwie 4 kg m-2, a włóknista struktura zatrzymuje odblaski, tworząc miękkie, przyjazne światło dzienne bez zasłon.
1. Budowa panelu transparentnego drewna
- Rdzeń: Drewno balsa (gęstość 120 kg m-3) – wytrawione z ligniny w kąpieli NaClO2
- Infiltracja: PMMA bio-pochodne (z fermentacji kukurydzy), współczynnik załamania 1,49
- Powłoka: Nanoceluloza z olejem tungowym – hydrofobizacja i filtr UV 380 nm
- Format fabryczny: 600 × 800 mm, grubość 10 mm (warstwa drewno + PMMA 8 mm, powłoki 2 mm)
- Wytrzymałość: 23 MPa zginanie, odporność na uderzenie 35 kJ m-2
2. Kluczowe zalety „drewna-szkła”
| Zaleta | Opis | Korzyść |
|---|---|---|
| Rozproszenie światła | Włókna celulozy działają jak optyczne mikrowłókna | Brak olśnień, równy poziom luksów |
| Izolacja cieplna | U = 0,6 W m-2K (10 mm) | +36 % oszczędności ogrzewania vs. potrójne szkło |
| Wytrzymałość | Niskie ryzyko pęknięcia, wysoka udarność | Bezpieczne świetliki nad głową |
| Waga | 4 kg m-2 | Łatwy montaż w lekkich konstrukcjach |
| Zrównoważenie | Drewno + PMMA bio-based | Ślad CO₂ –5 kg m-2 względem szkła sodowo-wapniowego |
3. Studium przypadku: poddasze 30 m² w Krakowie
- Modernizacja: wymiana dwóch połaciowych okien 80 × 120 cm na panele z przezroczystego drewna
- Efekty po 1 roku:
- Lato – temperatura pomieszczenia ↓ o 2,1 °C (mniejszy zysk słoneczny)
- Zima – zapotrzebowanie na ciepło ↓ o 14 % (gaz 78 kWh mniej)
- Rozkład natężenia oświetlenia: współczynnik równomierności ↑ z 0,42 do 0,79
4. DIY: świetlik 0,4 m² do łazienki
4.1 Lista zakupów
- Panel przezroczystego drewna 600 × 700 mm
- Rama aluminiowa termicznie przerywana (profil 25 mm)
- Uszczelka EPDM + taśma butylowa
- Kątowniki montażowe ze stali nierdzewnej
- Klej MS-polymer (praca na wilgotnym podkładzie)
4.2 Instrukcja krok po kroku
- Wytnij otwór w dachu (↗35°) z zapasem 5 mm na ramę.
- Posadowienie ramy: posmaruj butylem, przykręć kątowniki (4 szt.).
- Włożenie panelu: wciśnij w uszczelkę EPDM, dookoła przeciegnij klej MS.
- Docisk: kliny gumowe co 20 cm, utwardzanie 24 h.
- Test wodny: 10 min zraszania – brak przecieku = sukces.
Czas prac: 3 h, koszt materiałów: ~ 950 zł.
5. Plusy i minusy w pigułce
| Aspekt | Plus | Minus |
|---|---|---|
| Termika | U 0,6 W m-2K | Nie spełni funkcji biernego grzania zimą |
| Akustyka | Tłumienie 34 dB | Gorsze od pakietu 3-szybowego 40 dB |
| Estetyka | Ciepła barwa, brak odblasków | Niewidoczny widok na zewnątrz |
| Utwardzalność | Samonośne do 1 m² | Powyżej 1 m² wymaga szprosów |
| Cena | ~ 380 zł m-2 | + 40 % vs. szyba niskoemisyjna |
6. Zdrowie & środowisko
- No-VOC – PMMA nie uwalnia formaldehydu ani styrenu.
- Filtr UV – powłoka nanocelulozowa chroni skóry i meble.
- Recykling – panel demontuje się piłą taśmową; drewno kompost, PMMA termiczny odzysk.
7. Co dalej? Drewno-szkło 2.0
- Warstwa elektrochromiczna – dynamiczne przyciemnianie w 2 s.
- Nanoporowate kanały – odzysk wilgoci (μ-rekuperacja).
- Transparentne anteny NFC – identyfikacja panelu dla serwisu AR.
Wnioski: ciepło drewna, blask szkła
Przezroczyste drewno oferuje nietypowe połączenie naturalnej estetyki i parametrów termicznych klasy Passivhaus. Dla poddaszy, świetlików czy mobilnych domów oznacza to mniej strat ciepła i przytulne, miękkie światło bez irytujących refleksów. Technologia wciąż młoda, lecz już dziś gotowa, by wpuścić naturę w zupełnie nowej, transparentnej formie.
